To pewne! Od 1 stycznia 2022 roku w życie wejdą nowe regulacje związane z Polskim Ładem. To ogrom zmian, które dotyczyć będą zarówno przedsiębiorców jak i pracowników. Rewolucja to dobre określenie dla nadchodzącej reorganizacji!

Jako główne kierunki zmian w projekcie Polskiego Ładu należy wyróżnić trzy główne obszary: rozliczenia i zasiłki ZUS, składkę na ubezpieczenie zdrowotne oraz podatki.

W zakresie rozliczeń ZUS zmianie ulegają terminy dotyczące wysyłania rozliczeń do ZUSu. Zmiana w zakresie terminów jest następująca:

  • 5 dnia następnego miesiąca – dotyczy jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych,
  • 15 dnia następnego miesiąca – dotyczy płatników składek mających osobowość prawną, 
  • 20 dnia następnego miesiąca – liczna grupa płatników samodzielnie prowadzących działalność i spółki bez osobowości prawnej.

Jeżeli mowa o zasiłkach, to możemy odnotować zmiany w zakresie innego sposobu zaliczania nieobecności jako do jednego okresu zasiłkowego. Co ważne, brak będzie sprawdzenia przyczyny niezdolności do pracy, jeżeli wliczamy nieobecność do wskazanego okresu zasiłkowego. Zmienia się również sposób wliczania nieobecności pomiędzy przerwami w pracy (aktualnie bada się czy przerwa nie jest krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe i wówczas mamy kontynuację podstawy zasiłkowej), od roku 2022 następuje skrócenie tego okresu – będzie wynosił jeden miesiąc kalendarzowy. Kolejna zmiana dotyczy korygowania deklaracji rozliczeniowych, które będą ograniczone do lat 5. Wskazać należy także, że od przyszłego roku następuje zmiana procentowa zasiłku w związku z pobytem w szpitalu do 80% z 70%.

Kolejna grupa zmian to zmiany w ubezpieczeniu zdrowotnym – następuje likwidacja odliczenia składki zdrowotnej od podatku dochodowego od osób fizycznych. Ważne jest, że ubezpieczeniem zdrowotnym zostaje objęta nowa grupa pracowników m.in. są to członkowie zarządu.

Zmiana skali podatkowej – zmiana progu podatkowego, kwota progu oraz kwota zmniejszająca podatek w skali podatkowej. Dodatkowo zmienia się także sposób obliczania tej kwoty. 

Zmiany dotyczące kwoty wolnej od podatku a wpływ naliczania zaliczek na podatek na listach płac.

Kwota wolna wynosi 30 000 złotych dochodu w skali roku, tak więc, kwota zmniejszająca podatek w skali roku to 5 100 zł. Obecna kwota wolna od podatku to kwota niższa, wynosząca 8000 zł oraz mająca charakter stopniowalny (wyższy dochód to kwota niższa, aż przestaje obowiązywać). Od początku nowego roku następuje dość gwałtowna zmiana, dlatego, że kwota wolna od podatku będzie przysługiwała wszystkim niezależnie od dochodu. W konsekwencji zmienia się także kwota wolna zmniejszająca zaliczkę na podatek dochodowy – wynosić będzie 425 zł. |Zatem pracodawca ma obowiązek pomniejszać o tę kwotę zaliczki od 1 stycznia 2022 roku. 

 Pracownicy są zobowiązani do aktualizowania swoich danych względem pracodawcy w zakresie PIT-2 (dokument, którego nie trzeba corocznie składać). Obowiązek aktualizacji pojawia się w momencie zmiany danych, ale warto mieć na uwadze, że wielu pracowników zapomina o uprzednim złożeniu PIT-2.  

Kiedy można zastosować kwotę wolną przy zaliczkach?

Kwota wolna przysługuje w przypadku wszystkich umów cywilnoprawnych. Stosowanie kwoty wolnej przy zaliczkach nie odbywa się automatycznie, a na wniosek zleceniobiorcy. 

Kto ma uprawnienia do złożenia wniosku?

  • osoba, której roczne przychody nie przekraczają kwoty 30.000 zł oraz
  • osoba składająca oświadczenie nie korzysta z kwoty wolnej w żadnym innym miejscu (brak dochodów pomniejszonych o 1/12 tj. umowa o pracę, emerytura) i nie opłaca zaliczek przy których samodzielnie mogłaby zastosować kwotę wolną np. działalność gospodarcza

Zapamiętaj! Brak sankcji w przepisach, która pozwoliłaby pociągnąć do odpowiedzialności prawnokarnej osobę błędnie szacującą swoje przychody.

Polski Ład a ulgi podatkowe: dla dużych rodzin, dla seniora i na powrót

Na wstępie należy zaznaczyć, że do pracodawcy (zleceniodawcy) nie należy weryfikacja czy dana ulga przysługuje pracownikowi (zleceniobiorcy). Przepisy prawa nie zobowiązują do sprawdzania zasadności oświadczeń. 

Zapamiętaj! Co istotne, osoby chcące skorzystać z ulgi, oświadczenie składają pod rygorem odpowiedzialności karnej. 

Jakie dochody objęte są ulgami?

  • pochodzące z umów o pracę, 
  • pochodzące z umów zlecenia (uwaga!  nie każda umowa cywilnoprawna),
  • z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Ulgi mogą być rozliczane wyłącznie przez pracodawcę (zleceniodawcę) w oparciu o oświadczenie sporządzone na piśmie składane pod rygorem odpowiedzialności karnej i złożone przez pracownika (zleceniobiorcę).

Ulga na relokację –  prawo do skorzystania z niej mają osoby, które do tej pory mieszkały, pracowały i płaciły podatki poza granicami Polski, a aktualnie powracają do kraju. Ulga wynosi 85 528 zł w skali roku przez okres 4 lat.  

Ulga dla rodzin 4+ – ulga przysługuje podatnikom, którzy sprawują władzę rodzicielską nad czwórką lub większą liczbą dzieci. Gdy mowa o dziecku, ustawodawca ma na myśli dzieci małoletnie; pełnoletnie, które otrzymują zasiłek pielęgnacyjna bądź rentę socjalną jak i również uczące się dzieci pełnoletnie do momentu ukończenia przez nie 25. roku życia.  

Ulga dla seniorów – dla kobiet, które ukończyły 60 lat, a dla mężczyzn, którzy ukończyli 65 lat i nabyli uprawnienia emerytalne, ale nie korzystają z nich. Wówczas mają prawo do ulgi w postaci 85 528 zł w skali roku.

Każda ze wskazanych ulg wraz z ulgą dla osób do 26. roku życia wynosi 85 528 zł.

Jak wygląda łączenie poszczególnych ulg? W praktyce każda z nich ma postać 85 528 zł, a ustawodawca wskazał, że osoby uprawnione do skorzystania z więcej niż jednej ulgi, mogą skorzystać z ulg, które nie mogą łącznie przekroczyć w roku podatkowym 85 528 zł, zatem w praktyce osoba jest uprawniona do skorzystania tylko z jednej ulgi.

Polski Ład – ulga dla klasy średniej 

Ulga ta obejmuje dochody pracowników i osób, które prowadzą działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych i jest ulgą obliczoną domyślnie. Obejmuje ona osoby, których przychody z umów o pracę będą w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł w skali roku. Co ważne, osoby, które w danym roku nie będą miały przychodów 68 412 zł nie stracą bez konieczności stosowania ulgi dla klasy średniej. 

Zapamiętaj! Ulga ta nie ma zastosowania do dochodów z umów cywilnoprawnych.

Ulga na celu zapobiec stratom wynagrodzenia części pracowników co ma związek z brakiem możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku.

Pracodawca nie weryfikuje ile dany pracownik zarobił od początku roku i czy pracuje w innym miejscu – znaczenie ma, ile wynagrodzenia brutto jest mu wypłacane w danym miesiącu. Ulga ma zastosowanie, gdy pracownik u danego pracodawcy osiągnął przychód wynikający z umowy o pracę od 5701 zł do 11 141 zł brutto.

Warto pamiętać, że czasami występuje konieczność oddania ulgi dla klasy średniej, a dzieje się tak wtedy, gdy przychody pracownika wynikające z umowy o pracę w ciągu danego roku będą mniejsze niż 68 412 zł i wyższe niż 133 692 zł.

Zmiany, które są konsekwencją Polskiego Ładu wchodzą w życie dnia 1 stycznia 2022 roku, dlatego też warto określić wszelakie procesy w firmie, które nowa regulacja obejmie, aby móc w pełni dostosować je do nadchodzących modyfikacji.

Autor: Katarzyna Kowalska-Duda